Co zrobić, jak „strzela Ci w stawie”?- czyli o zaburzeniach czynnościowych narządu żucia

Zaburzenia czynnościowe narządu żucia to jeden z podstawowych problemów współczesnej stomatologii (zaraz po próchnicy i paradontozie). Są to zaburzenia pracy stawów skroniowo-żuchwowych oraz mięśni żwaczowych. Objawiają się między innymi ograniczoną ruchomością żuchwy, dolegliwościami bólowymi i szeregiem objawów akustycznych. Jedną z głównych przyczyn powstawania zaburzeń czynnościowych jest stresujący tryb życia – zaniedbywanie odpoczynku, tłumienie złości w sobie oraz długotrwałe napięcie psychiczne. Objawy dysfunkcji występują u ok. 50% populacji.

Stawy skroniowo – żuchwowe to stawy łączące żuchwę, czyli dolną szczękę z górną szczęką. Wykonują ogromną pracę w ciągu dnia – są odpowiedzialne za około 1800 ruchów otwierania i zamykania jamy ustnej. Stawy te biorą czynny udział w procesach jedzenia, mówienia i ziewania.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Budowa stawu skroniowo-żuchwowego

W okolicach stawu przebiegają liczne nerwy i naczynia krwionośne. Stawy są również powiązane funkcjonalnie z odcinkiem szyjnym kręgosłupa poprzez otaczające je mięśnie i więzadła. Te związki stawów z innymi elementami ciała sprawiają, że w przypadku zaburzonego działania jednego lub obu stawów pojawiają się rozmaite dolegliwości.
Czym są zaburzenia stawu skroniowo – żuchwowego?
Zaburzenia te to po prostu stan odmienny od prawidłowego, dlatego jeśli zauważysz u siebie poniższe dolegliwości, może to oznaczać, że cierpisz na zaburzenia czynnościowe narządu żucia:
• Ból podczas mówienia i spożywania posiłków
• Powtarzające się bóle głowy, oczu i karku
• Nietypowe doznania akustyczne – trzaski przy szerokim otwieraniu ust, na przykład podczas ziewania
• Uczucie szumu w uszach
• Starcie zębów – spowodowane zaciskaniem szczęk lub zgrzytaniem zębami w nocy
• Uczucie napięcia w okolicy żuchwy
• Drętwienie lub mrowienie w okolicy ust
• Zmęczony wyraz twarzy
• Łzawienie oczu
Jeśli zauważysz u siebie powyższe objawy, nie zwlekaj z wizytą u stomatologa specjalizującego się w zaburzeniach stawów skroniowo-żuchwowych. W Centrum Implantologii i Stomatologii Estetycznej – Dr Łyszczarz Clinic problemami tego typu zajmuje się dr Ewa Ferendiuk.
Odpowiednio dobrane leczenie uwalnia pacjenta od bólu i nieprzyjemnych doznań, a także zapobiega dalszym spustoszeniom, jakie powodują zaburzenia czynnościowe: przewlekłe bóle głowy, zaburzenia snu, depresja, zaburzenia czucia twarzy, nieustające szumy i piski w uszach, nadwrażliwość na dźwięki, zaburzenia równowagi, omdlenia. Nieleczone zaburzenia prowadzą do pionowych pęknięć zębów, rozchwiania, pojawiają się liczne ubytki przyszyjkowe a wypełnienia częściej wypadają przez niekorzystne warunki zgryzowe.

Przyczyny powstawania zaburzeń czynnościowych:
• Stresujący tryb życia
• Bezsenność
• Wady zgryzu, głównie zgryz głęboki
• Wady zębowe: przechylenie górnych zębów ku tyłowi
• Braki w uzębieniu – szczególnie szkodliwy dla stawów jest brak zębów trzonowych
• Złe nawyki: zgrzytanie zębami, przygryzanie końcówki ołówka, policzków lub warg, obgryzanie paznokci, nieprawidłowa postawa ciała
• Urazy głowy lub szczęki
Metody leczenia zaburzeń czynnościowych:
Podczas pierwszej wizyty lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem i badanie manualne, które pozwalają określić objawy i przyczyny dolegliwości. Najczęściej zaburzenia leczy się poprzez specjalne aparaty okluzyjne (inaczej szyny zgryzowe). Aparaty te mają za zadanie zniwelować ból towarzyszący zaburzeniom stawów skroniowo – żuchwowych i mięśni żwaczowych oraz odciążenie układu mięśniowego poprzez przywrócenie symetrycznego napięcia mięśni. Szyna wykonywana jest w laboratorium protetycznym, indywidualnie dopasowana do każdego pacjenta.

Szyna relaksacyjna

Leczenie szyną zgryzową przywraca prawidłowe warunki w stawach skroniowo- żuchwowych oraz prawidłową czynność mięśni żujących, powodując ich rozluźnienie i redukcję dolegliwości. Bardzo często lekarz prowadzący zleca także zabiegi fizjoterapeutyczne (polegające na zwiększeniu ruchomości w stawach skroniowo-żuchwowych poprzez zastosowanie odpowiednich ćwiczeń), a także laseroterapię, elektrostymulację lub jonofrezę jako zabiegi dodatkowe.

Aby leczenie zaburzeń stawu skroniowo – żuchwowego było efektywne, po przywróceniu równowagi mięśniowej, konieczna jest odbudowa prawidłowych warunków zgryzowych, tj. uzupełnienie braków zębowych (np. z użyciem implantów), odbudowa startych powierzchni zębów, wyleczenie wad zgryzu – w przeciwnym razie problem zaburzeń czynnościowych będzie powracał. Leczenie zaburzeń czynnościowych jest skomplikowane, wymaga kompleksowego podejścia do problemu: leczenia stomatologicznego, fizjoterapeutycznego a często także psychologicznego. Dlatego nawet przy zastosowaniu się do wszystkich zaleceń lekarza, wyleczenie w stu procentach może nie być możliwe – z pewnością jednak złagodzi objawy i zapobiegnie niszczącym skutkom zaburzeń.